مقاله ها

تظاهرات بالینی بسیاری از بیماری‌ها از دهان آغاز می‌شود

دانشیار دانشکده دندانپزشکی مشهد

تظاهرات بالینی بسیاری از بیماری‌ها از دهان آغاز می‌شود

بیماری‌های دهان را جدی بگیرید

دانشیار بیماری‌های دهان فک و صورت دانشکده دندانپزشکی مشهد گفت: تظاهرات بالینی بسیاری از بیماری‌ها ابتدا در دهان بروز می‌کند.

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پزشکی مشهد، دکتر پگاه مسنن مظفری، بیان‌کرد: دهان با انواع بیماری‌ها مثل بیماری‌های گوارشی، انواع سرطان‌ها، بیماری غدد درون‌ریز، بیماری‌های خونی و... در ارتباط است و خیلی از افراد نسبت به تظاهرات بالینی این بیماری‌ها در دهان بی‌اطلاع هستند.

وی در ادامه شرح داد: منظور از بیماری‌های سیستمیک، بیماری‌هایی است که با ارگان‌های مختلف در ارتباط است؛ کسی که سرما می‌خورد دچار نوعی بیماری سیستمیک شده این یعنی اینکه همه ارگان‌های بدنش درگیر می‌شود. بسیاری از بیماری‌ها در ابتدا تظاهرات بالینی در دهان فرد دارند مثل بیماری دیابت و گاهی توجه به علائم بالینی در دهان فرد می‌تواند مقدمه‌ی یک بیماری بسیار جدی باشد که ممکن است حتی تهدید کننده حیات فرد نیز باشد. بنابراین اگر این علائم دیده و به موقع تشخیص داده شود می‌تواند در درمان به موقع بسیار اثرگذار باشد.

دکتر مسنن مظفری رشته دهان‌پزشکی یا همان بیماریهای دهان فک و صورت که معادل واژه oral medicine ترجمه شده است را تخصصی نسبتا جوان در میان تخصص های دندانپزشکی خواند و گفت: پس از طی دوره دندانپزشکی عمومی افراد وارد این رشته تخصصی می‌شوند؛ از اینرو امکان تشخیص افتراقی بیماری‌های دهان و فک و صورت از بیماری‌های مرتبط با دندان در این تخصص بیشتر و بهتر فراهم شده است. دهان‌پزشکی ارتباط تنگاتنگی با تخصص داخلی دارد و بسیاری از بیماری‌های ارگان‌های داخلی که با علائم دهانی بروز می‌کنند توسط متخصصین این رشته تشخیص داده می‌شوند.

وی بر اهمیت تشخیص زودهنگام در درمان بیماری‌های سیتمیک تاکید کرد و افزود: دهان اولین قسمت لوله گوارش است هر اتفاقی که در دهان بیفتد؛ میتواند مقدمه‌ای بر تغییرات در لوله گوارش باشد. بسیاری از بیماری‌ها هستند که خیلی ساده در مراحل اولیه درمان می‌شوند اما در مراحل بعدی، درمان گاه بسیار سخت و پیچیده می شود. مثل مهار آتش کوچکی که در بخش کوچکی از یک انبار بزرگ رخ داده ،بسیار ساده است اما وقتی کل انبار را در بر بگیرد مهارش سخت و گاه غیرممکن خواهد شد. توجه به بیماری‌های دهان دقیقا همین مصداق را دارد.

دبیر علمی وبینار تخصصی «ارتباط دهان و بیماری‌های سیستمیک» گفت: بخشی از سرطان‌ها با علائم دهانی بروز پیدا می‌کنند؛ بسیاری از سرطان‌های سر و گردن منشا دهانی دارند و گاهی با غفلت از علائم اولیه، سرطان در مراحل پیشرفته شناسایی می شود. وقتی علائم دهانی مورد غفلت واقع شود فرصت طلائی برای درمان بسیاری از بیماری ها از بین می‌رود.

وی التهاب الیاف نگهدارنده دندان یا پریودنتیت را به عنوان ششمین علامت پیشنهادی برای تشخیص دیابت ذکر کرد و گفت: در برخی موارد فرد دیابتی هیچ علامت بارز و شاخص دیگری را تجربه نمی‌کند و تنها با شکایت از مشکلات لثه مراجعه می‌کند.

وی افزود: رشته بیماریهای دهان پیوند پزشکی و دندانپزشکی است و اگر فردی با مشکلاتی در دهان و دندانها دست و پنجه نرم می‌کند متخصصین این رشته می‌توانند تشخیص صحیح داده و فرد را درمان کنندیا به پزشک یا دندانپزشک ذی صلاح ارجاع دهند. در هر حال، با توجه به افزایش شیوع بیماری‌های سیستمیک در جوامع نیاز به چنین تخصص‌هایی که به نوعی بین رشته‌ای محسوب می شوند روز به روز بیشتر احساس می شود.

وی ادامه داد: بسیاری از متخصصان ما قبل از اقداماتی چون انجام پیوندها، انجام اعمال جراحی قلبی، شروع شیمی درمانی و رادیوتراپی نیاز به ارجاع بیمار به متخصصان دهان دارند تا مشکلات ناشی از درمان بیمار را به حداقل برسانند. دردهای سر و صورت و زخم های دهانی ناشی از شیمی درمانی گاه چنان آزاردهنده می شود که بیمار را از ادامه درمان و لو به قیمت جان منصرف می سازد. این بیماران عمدتا دچار مشکلات بلع می شوند و وزن زیادی از دست می دهند. انجام مشاوره‌های تغذیه‌ای در کنار مراجعه به دهان پزشکان برای چنین بیمارانی بسیار ضروری است. وی در پایان گفت: امیدوارم که با اطلاع رسانی عمومی شناخت جامعه و همکاران پزشک و دندانپزشک از این ارتباطات بیشتر شود و در نهایت خدمات بهتری به بیماران ارائه شود.