مقاله ها

سلول درمانی یکی از روشهای نوین مبتنی بر پزشکی فردمحور است

سلول درمانی یکی از روشهای نوین مبتنی بر پزشکی فردمحور است

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: سلول درمانی یکی از روشهای درمانی نوین و مبتنی بر پزشکی شخص محور است.

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پزشکی مشهد، دکتر حمیدرضا رحیمی همچنین بیان کرد: در پزشکی شخص محور در واقع درمان‌ها با توجه به ویژگیهای ژنتیکی و محیطی فرد، شخصی سازی شده و مختص بیماران طراحی می‌شوند. در درمان با سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی جایگاه پزشکی فرد محور یکی از مهمترین جایگاه‌ها است. پزشکی شخص محور از مهمترین رویکردهای سالهای اخیر و پزشکی بازساختی از مهمترین پیشرفت‌های علم طب در این سالیان است.

وی در خصوص سلول درمانی گفت: سلول درمانی نوعی درمان است که در آن سلولهای بنیادی به بیمار پیوند زده می‌شود. گاهی این کار با تزریق سلول‌های زنده و دست نخورده انجام می‌شود. برای نمونه سلول‌های T که قادرند از طریق ایمنی با واسطه‌های سلولی(cell-mediated immunity) با سلول‌های سرطانی مبارزه کنند، می‌توانند به منظور ایجاد ایمنی در دوره درمان، به بیمار تزریق شوند.

دکتر رحیمی با اشاره به تاریخچه این روش درمانی گفت: شاید بتوان تاریخچه این روش درمانی را به قرن نوزدهم از زمانی که دانشمندان، تزریق مواد حیوانی را به منظور جلوگیری و درمان بیماری‌ها مورد آزمایش قرار دادند؛ نسبت داد. اگر چه چنین تلاش‌هایی نتایج مثبتی در پی نداشت اما تحقیقات بعدی که در اواسط قرن بیستم انجام گرفت برای کمک به منظور جلوگیری از رد اندام‌های پیوند خورده بدن انسان استفاده شد که مقدمه‌ای برای موفقیت در پیوند مغز استخوان در آن زمان شد.

وی افزود: سلول‌ها کارخانه‌های قدرتمندی هستند که می‌توانند اثرات درمانی را از طریق روش‌های متعددی اعمال کنند؛ سلولها می‌توانند در محل آسیب لانه گزینی کنند، مواد محرک رشد ترشح کنند و در برخی موارد به سلول‌های دیگری تبدیل شوند. این تطبیق پذیری باعث می‌شود سلول درمانی به‌طور قدرتمندی عمل کند و امکان بالایی برای درمان بیماری‌های غیرقابل برگشت فراهم کند.

وی به اهمیت نحوه آماده سازی سلول‌های بنیادی و یا سلو‌های ایمنی که از خود فرد گرفته می‌شود و به اصطلاح اتولوگ محسوب می‌شود؛ اشاره کرد و گفت: ما در پزشکی بازساختی کار بسیار مهمی که انجام می‌دهیم در واقع همین موضوع گرفتن نمونه خون از خود بیمار و فرآوری و بعد دوباره استفاده کردن از همان فرآورده تولید شده برای بیمار هست؛ حتی گرفتن نمونه خون بند ناف نیز همین اهمیت را دارد. سلول‌های بنیادی و درمان با سلول‌های بنیادی چندین الزام مهم دارد یکی از مهمترین الزامات آن در واقع رعایت اصول تهیه و تولید سلول‌های بنیادی و فرآورده‌های مشتق از سلول‌های بنیادی است و ما باید به این موضوع دقت کنیم که سلول‌های بنیادی چون قرار هست که به بدن بیمار تزریق شود باید با دقت تهیه شده و تحت نظارت‌های بسیار مهمی قرار بگیرد. کارخانه تهیه و تولید سلول‌های بنیادی یا به اصطلاح اتاق تمیز تهیه و تولید سلول‌های بنیادی باید یک فضای بسیار بسیار پاک و ایمن بوده و شرایطی مشابه شرایط درون بدن بیمار داشته باشد. در این رابطه استانداردهای بسیار سختگیرانه‌ای وجود دارد که باید رعایت شود. لذا این روش درمانی هنوز روش پرهزینه ای محسوب می شود که وقتی روشهای مرسوم و معمول درمان بیماری‌ها پاسخگو نیست؛ به عنوان گزینه انتخابی روی میر درمان بیمار قرار می گیرد.

وی در پایان گفت: اساساً طب پزشکی مولکولی و پزشکی بازساختی قرابت‌ها و مسئولیت‌های بسیار بسیار سنگینی را از نظر درمان بیمار به روش‌های پزشکی فرد محور دارد و در این روش اهمیت اختصاصی سازی درمان بر مبنای ویژگیهای شخصی بیمار اهمیت صد چندان پیدا می‌کند.